Madame Butterfly - opera Giacomo Pucciniego - retransmisja

Giacomo Puccini (1858–1924) Madame Butterfly
Tragedia japońska w trzech aktach (1904)
Libretto: Luigi Illica i Giuseppe Giacosa
Retransmisja z The Metropolitan Opera.

Metropolitan Opera (potocznie The Met) – teatr operowy w Nowym Jorku, pierwotnie (od powstania do 1966 roku) znajdujący się w gmachu przy Broadwayu, pomiędzy 39. a 40. ulicą.

Inscenizację „Madame Butterfly” Anthony’ego Mingelli cechuje minimalizm i wysmakowanie wzięte z ducha japońskich sztuk plastycznych i teatru Bunraku. Smutna historia młodej gejszy Cio-Cio-San nabiera na tym tle dramatycznego wyrazu.
W głównych partiach usłyszymy święcącą tryumfy w partiach z repertuaru Pucciniowskiego KRISTINE OPOLAIS i sławnego francuskiego tenora ROBERTO ALAGNĘ. Dyryguje KAREL MARK CHICHON.

THE MET: LIVE IN HD | „Madame Butterfly” Giacoma Pucciniego
Słynny operowy wyciskacz łez w inscenizacji Anthony’ego Minghelli nawiązującej do japońskiej tradycji teatralnej. Opowieść o młodziutkiej gejszy Cio-Cio-San, która naiwnie wierzy, że amerykański marynarz zawarł z nią małżeństwo z miłości i uczyni z niej prawdziwą amerykańską żonę, zmoczyła już miliony chusteczek na całym świecie. Pracując nad partyturą, Puccini przestudiował kulturę i muzykę Japonii, nie poprzestając na zwykłej stylizacji. Wplótł do kompozycji m.in. dziecięce piosenki towarzyszące zabawom w piłkę i muzykę towarzyszącą tradycyjnie świętu kwitnących wiśni. W tytułową postać tragedii wcieli się Kristine Opolais, której heroiczną postawę dobrze pamiętają widzowie transmisji „Cyganerii” dwa sezony temu. Po zaśpiewaniu wieczorem wyczerpującej partii Cio-Cio-San zgodziła się zastąpić chorą koleżankę i wystąpić kilka godzin później – w transmitowanym spektaklu popołudniowym – jako Mimì.

http://new.nazywowkinach.pl/met-in-hd/madame-butterfly-powtorki

___________________________________________________
Głosy amerykańskiej prasy:

„Zmysłowy, wyrazisty głos Kristine Opolais wyrastał ponad gęstą orkiestrację Pucciniego […] jako naiwna młoda Butterfly ewoluuje od nieśmiałej, odurzonej miłością dziewczyny do zrozpaczonej matki o złamanym sercu, której wiara w męża zostaje zniszczona... Jest w tej inscenizacji wiele atrakcyjnych wizualnie momentów, z jego wspaniałymi kostiumami i innowacyjnym wykorzystaniem oświetlenia, napowietrznych projekcji i luster.” – The New York Times.
„To perła wśród inscenizacji wśród innych utrzymanych w modnie minimalnym stylu, który uszlachetnia znajomą narrację, podnosząc melodramatyczną historię japońskiej narzeczonej opuszczonej przez jej amerykańskiego męża do rangi przejmującej tragedii ... [Kristine Opolais] jest najbardziej przekonującą Cio-Cio-San w Met od czasów Diany Soviero, która zaśpiewała tu tę rolę prawie 20 lat temu ... Pani Opolais jest tym, co nazywamy „śpiewającą aktorką”: W jej wykonaniu, wokalna i dramatyczna ekspresja są ściśle splecione ... W średnicy śpiewa z swobodnym, instynktownym portamento, z delikatnym poślizgiem pomiędzy nutami, które nadaje włoskiej muzyce ciepło i intymność ...” – The New York Observer.
„[Kristine Opolais] miała doskonałego partnera w Alagni, który był absolutnie najlepszy jako Pinkerton, wyzwalając swą moc i jasną barwę głosu... Jego śpiew wywoływał dreszcz, a jego kreacja amerykańskiego porucznika była misternie utkana z wielu warstw. Inscenizacja Anthony’ego Minghelli rozwija się z każdym oglądaniem. Zastosowanie stylowej, symbolicznej choreografii i zniewalająco ludzkiej sztuki lalkarskiej Bunraku nadaje nowe sensy narracji tego dzieła. " – Nowy York Review Classical.

___________________________________________________

Premiera niniejszej inscenizacji The Metropolitan Opera: 25 września 2006

Obsada:
Kristine Opolais jako Cio-Cio-San
Maria Zifchak jako Suzuki
Roberto Alagna jako Pinkerton
Dwayne Croft jako Sharpless
Tony Stevenson jako Goro
Yunpeng Wang jako Yamadori
Edyta Kulczak jako Kate Pinkerton
Stefan Szkafarowsky jako Bonzo
David Crawford jako Komisarz

Soliści, chór, balet, lalkarze i orkiestra The Metropolitan Opera

Karel Mark Chichon dyrygent

Realizatorzy:
Anthony Minghella reżyseria
Carolyn Choa przekaz reżyserii i choreografia
Michael Levine scenografia
Han Feng kostiumy
Peter Mumford światło
Blind Summit Theatre lalki

___________________________________________________
Treść opery


AKT PIERWSZY

Japonia, początek XX wieku. Porucznik B.F. Pinkerton z US Navy wynajmuje od Goro, pośrednika, dom z widokiem na port Nagasaki. W kontrakcie jest także umieszony jego związek z młodą gejszą imieniem Cio-Cio-San, znaną jako Madame Butterfly. Amerykański konsul Sharpless przybywa na uroczystość zaślubin. Pinkerton opisuje mu swoją filozofię nieustraszonego jankesa, który przemierza świat w poszukiwaniu nowych doświadczeń i przyjemności. Nie jest pewien, czy jego uczucia dla młodej dziewczyny to miłość czy kaprys. Sharpless ostrzega go, że dziewczyna może traktować to małżeństwo bardziej poważnie, ale porucznik lekceważy te obawy i obiecuje, że kiedyś weźmie prawdziwą amerykańską żonę.
Pojawia się Butterfly z otoczeniu przyjaciółek. Po formalnym wprowadzeniu Butterfly wyznaje swój wiek – 15 lat. Opowiada, że jej rodzina była niegdyś dobrze sytuowana, ale straciła swoją pozycję, a ona musiała zarabiać na życie jako gejsza. Cio-Cio-San pokazuje Pinkertonowi swoje osobiste pamiątki i wyznaje, że była w misji, aby przyjąć wiarę męża. Po ceremonii zaślubin rozlega się głos wuja Butterfly, Bonza. Przeklina dziewczynę z powodu porzucenia religii przodków. Za jego przykładem wszyscy odwracają się od Cio-Cio-San. Pinkerton próbuje pocieszyć Butterfly słodkimi słowami. Dziewczyna poddaje się urokom miłości.

przerwa


AKT DRUGI
Część I

Minęły trzy lata, a Cio-Cio-San wciąż czeka na powrót męża. Zjawia się Sharpless z listem od Pinkertona, ale zanim go odczyta, nadchodzi Goro z propozycją nowego męża dla Cio-Cio-San. To bogaty książę Yamadori. Butterfly uprzejmie zaprasza gości na herbatę, ale podkreśla, że jest amerykańską żoną pod ochroną amerykańskiego prawa. Sharpless próbuje odczytać list Pinkertona, ale kobieta wciąż mu przerywa. Konsul pyta ją wreszcie, co by zrobiła, gdyby Pinkerton nie wrócił. Zszokowana Butterfly odpowiada, że mogłaby znów zostać gejszą, ale wolałaby umrzeć. Sharpless sugeruje, że być może powinna rozważyć ofertę Yamadoriego. Butterfly wybiega i wraca ze swoim małym synkiem. Sharpless, zaskoczony, nie kontynuuje rozmowy, tylko postanawia powiadomić Pinkertona o tym, że ma syna. Strzał armatni w porcie zapowiada przybycie statku. Butterfly i Suzuki przez lornetkę odczytują nazwę statku Pinkertona. Uradowana Butterfly każe służącej przystroić dom kwiatami. Mimo zapadającej nocy Cio-Cio-San ubrana w ślubne kimono czeka z dzieckiem w ramionach na powrót męża.

Przerwa


AKT DRUGI
Część II

Noc mija. Suzuki wysyła zmęczoną Butterfly do sypialni. Kobieta wychodzi zabierając śpiącego synka. Pojawia się Sharpless z Pinkertonem i Kate, nową żoną porucznika. Suzuki domyśla się, kim jest Amerykanka i co to oznacza dla jej pani. Zgadza się jednak przygotować Butterfly na złą nowinę. Niestety, Cio-Cio-San wbiega w nadziei znalezienia Pinkertona, ale zamiast niego widzi Kate. Po chwili rozumie już wszystko. Z rezygnacją i rozpaczą pozwala odebrać sobie dziecko. Butterfly pozostaje sama. Wyjmuje sztylet, którym jej ojciec popełnił samobójstwo, woli bowiem umrzeć z honorem, niż żyć w hańbie. Wstrzymuje samobójczy cios, gdy do pokoju wbiega jej synek, ale zabija się, gdy z zewnątrz słyszy glos Pinkertona wołający jej imię.

___________________________________________________

Z komentarza Piotra Kamińskiego

[…] Puccini wpada latem 1900 w Londynie na jeszcze ciepłą sztukę Davida Belasco, Madam Butterfly, adaptację noweli filadelfijskiego adwokata Johna Luthera Longa, opartej rzekomo „na autentycznych wydarzeniach” i opublikowanej w „Century Magazine” (1898). Był to oczywiście jawny plagiat powieści Pierre’a Loteigo Madame Chrysanthème (1887). […] Gdy wreszcie Giacosa i Illica zabrali się do libretta, Puccini pogrążył się w studiach nad Japonią, jej językiem, muzyką, obyczajem. Na jesieni 1902 wybuchł pierwszy konflikt, kompozytor zażądał bowiem skreślenia aktu rozgrywającego się w konsulacie amerykańskim i powrotu do struktury dwuaktowej. Giacosa odrzucił ultimatum, domagając się kurtyny między nocnym czuwaniem, a powrotem Pinkertona, a choć wreszcie uległ, historia jemu właśnie przyznała rację. Po wypadku samochodowym, który unieruchomił Pucciniego na kilka miesięcy, pracę wznowiono wiosną 1903, całość została zaś ukonczona 27 XII. […] Wiekszość recenzentów skazała utwór na śmierć, znaleźli się jednak krytycy przytomni, sugerujący jedynie poprawki. Wstrząśniety Puccini wysłuchał dobrych rad z wielką uwagą, po czym pracując w błyskawicznym tempie, podzielił utwór na 3 akty, skrócił go i przeredagował.

Piotr Kamiński, „Tysiąc i jedna opera”, Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, Kraków 2008.

_____________________________________________
KRISTINE OPOLAIS sopran
Madame Butterfly

Łotewska śpiewaczka operowa. Pochodzi z rodziny o tradycjach muzycznych: jej matka była popularną piosenkarką popową; ojciec amatorsko grał na trąbce. W związku z tym, że matka nie spełniła swojego marzenia o zostaniu śpiewaczką operową, robiła wszystko, aby córka mogła rozwinąć swój talent. Od najmłodszych lat Kristine pobierała prywatne lekcje muzyki, m.in. u słynnej śpiewaczki Opery Narodowej w Rydze Reginy Frinberg. Studiowała na wydziale wokalnym pod kierunkiem Lilija Greidane, który rozwinął jej umiejętności wokalne. Była finalistką Międzynarodowego Przeglądu Śpiewaków Operowych im. Feruccio Tagliavini w Austrii w 2003. W 2006 w Niemieckiej Operze Narodowej w Berlinie zadebiutowała rolą Toski. Śpiewa na największych scenach, od The Metropolitan Opera poprzez Wiener Staatsoper, Deutsche Staatsoper Berlin, Bayerische Staatsoper, Teatro alla Scala aż po Royal Opera House. Zasłynęła jako wykonawczyni ról w operach Pucciniego, w tym Madame Butterfly, a ostatnio także Manon Lescaut.


ROBERTO ALAGNA tenor
Pinkerton

Urodził się w rodzinie włoskich imigrantów z Sycylii. Jako nastolatek zajął się śpiewaniem w paryskich kabaretach. Zafascynowany filmami Mario Lanzy zaczął samodzielnie uczyć się śpiewu klasycznego. Wygrał konkurs śpiewu im. Luciano Pavarotteigo i w 1988 r. zadebiutował na scenie operowej rolą Alfreda w „Traviacie”. Rolę tę jeszcze wielokrotnie wykonywał na scenach mniejszych miast we Francji i Włoszech; łącznie około 150 razy. Kolejno zdobył wszystkie najważniejsze sceny operowe: La Scali, Covent Garden oraz The Metropolitan Opera, gdzie śpiewał m.in. Rudolfa w „Cyganerii”, Alfreda, Romea, Radamesa, Pinkertona i in. Alagna specjalizuje się w repertuarze francuskim oraz w lirycznych partiach włoskich. Śpiewał Rinuccia w „Giannim Schicchim”, Nemorina w „Napoju miłosnym”, Kawalera des Grieux w „Manon” Maseneta, a ostatnio także w „Manon Lescaut” Pucciniego. Od ubiegłego roku Roberto Alagna jest mężem polskiej sopranistki Aleksandry Kurzak, mają córeczkę.


DWAYNE CROFT baryton
Sharpless

Amerykanin. Zwycięzca konkursu i laureat nagrody im. Richarda Tuckera z 1996 roku. Od momentu przystąpienia do programu Young Artist Development Metropolitan Opera w 1989 roku, stał się ulubionym artystą nowojorskiej publiczności. Zaśpiewał ponad 30 ról w ponad 500 spektaklach w Metropolitan Opera, w tym rolę tytułową w operze „Billy Budd”, Pelléasa z Frederiką von Stade w „Peleasie i Melisandzie”, tytułowe role w „Don Giovannim”, „Cyruliku sewilskim” i „Eugeniuszu Onieginie”. Śpiewał partie Hrabiego Almavivy w „Weselu Figara”, Giorgio Germonta w „Traviacie”. Głośna była jego kreacja roli Nicka Carrawaya w prapremierze „Wielkiego Gatsby’ego” Johna Harbisona. Wykonuje repertuar od oper Mozarta i bel canto (Ernesto w operze Belliniego „Il Pirata”), poprzez arcydzieła Verdiego aż po dzieła współczesne. Do jego koronny ról należą partie barytonowe w operach Pucciniego, m.in. w „Cyganerii”, „Turandot” i „Madame Butterfly”.